Tekst /// Loïs Blank Beeld /// Lesine Moricke
Het perspectief ligt op de vloer. Langs lange beige banen loopt de kijklijn omhoog. Aan het einde bungelt iets. Het kijkpunt beweegt langs de banen en stelt scherp op het einde. Het is lichtblauw. Kleinere banen in dezelfde beige kleur komen het beeld binnen, en bedekken het lichtblauw door zich er omheen te wikkelen; het als het ware vast te pakken.
Het lichtblauw wordt opnieuw zichtbaar. Het vormt een lijn die de kleine banen met de grote verbindt. De kijklijn valt ermee samen en het wordt dunner, scherper, strakker. De kleinere banen bewegen langzaam uit beeld terwijl het kijkpunt over de lichtblauwe lijn lijkt te lopen. Hoe verder de kijkende ogen lopen, hoe meer de grote beige banen zich om de kijker heen krullen. De lengte van de lijn bouwt spanning op.
Aan de blauwe lijn komt een einde, doordat deze overgaat in een rode kleur. Een ombré effect van lichtblauw naar diep rood. Het rood is nat. Het rood is bloed. Het bloed is verpakt. Ingepakt, als een klein cadeautje, in vlees. ‘Je bent geen vegetariër, toch?’
Het bloedpakketje vliegt uit het beeld. Als het weer in beeld komt, is het verpakt in plastic en valt het in een groter zakje. ‘Anders stinkt het zo.’ Alle banen verlaten het beeld.
Eng hè, zo’n scène waarin iemand een tampon uit doet? Maar wat als deze tampon uit een neus was gekomen en dit een beschrijving was geweest van het stoppen van een bloedneus – sommigen gebruiken daar tampons voor, mij niet bellen voor antwoorden. Was er dan een gevoel van ongemak? Als tampons alleen gebruikt zouden worden als bloedneusverstoppers, had ik deze column dan geschreven in een magazine met angst als thema? Ik ben bang van niet. De reden dat ik vind dat dit binnen het thema past, heeft voor mij weinig met de maandelijkse bloedcadeautjes te maken. Voor mij ongeveer zes per dag, vier dagen per maand. En dat helemaal gratis van moeder natuur.
Weet je wat écht vreselijk is? Menstruatietaboe.
Eerder dit jaar deed ontwikkelingshulporganisatie Plan International onderzoek naar de associatie die ruim vierduizend mannen tussen 15 en 24 jaar, onder andere in Nederland, hebben bij het woord ‘menstruatie’. De resultaten liegen er niet om: 55% vindt het vies, 31% beschamend en 38% walgelijk. Een paar dagen geleden zag ik een TikTok waarin aan willekeurige mannen op straat werd gevraagd hoeveel tampons gemiddeld per menstruatie worden gebruikt. Ironisch genoeg gaven de meesten een antwoord dat veel te laag, en daardoor pas echt onhygiënisch, was.
Ik denk dat iedere persoon met een baarmoeder wel een verhaal kan vertellen over de keer dat diegene op de middelbare school was doorgelekt. En de hele dag met samengeknepen billen door de gangen liep, bang dat iemand iets zou zien. Maar niet naar huis gaan, want nee, ongesteldheid telt niet als geldige reden om thuis te blijven. Ook daar groeien we mee op. Dat idee heerst nog altijd: een paar dagen per maand ziek zijn is minder efficiënt. En die deadlines en tentamenweken wachten niet.
Er is nog altijd werk aan de winkel. De manier waarop over menstruatie wordt gesproken, als dat dan gebeurt, mag naar mijn mening ook nog wel wat worden bijgeschaafd, het woord ‘doorlekken’ bijvoorbeeld. Lekken is een woord dat beschrijft dat iets kapot is, een lekkage, die we repareren. Lekkages zijn meestal maakbaar; de leiding vervangbaar. Maar vagina’s – zie hier het correct gebruik van die term, aangezien ik niet vulva bedoel – zijn niet een soort maandelijks kapotte leidingen. Als een kind van twaalf een schaafwond oploopt tijdens het buitenspelen, zeggen we ook niet dat de knie lek is.
De connectie tussen maakbaarheid en lekkages, vormt een interessant perspectief op menstruatie. Ook daar kijken nog velen naar als iets dat we moeten ‘maken’, onderdrukken met hormonen, verdoven met Aleve Feminax (werkt overigens geweldig), zodat we aan het werk kunnen. De eerste twee delen van de vorige zin storen mij niet eens heel erg, de mens doet zoveel dingen om het leven prettiger te maken. Meer onderzoek naar anticonceptie is een must, maar dat bewaren we voor een andere column. Nee, het is dat laatste deel van die zin wat me mateloos irriteert. Dat er altijd gepresteerd moet worden, in plaats van dat we de ruimte mogen en kunnen nemen om ons leven, waar ons lichaam met allerlei functionaliteit nou eenmaal in rondloopt, in te delen hoe het voor ons werkt. En dat we dat kunnen bereiken door er open over te praten.
Al met al blijft dit onderwerp food for thought – pun intended. En als je dat een vies idee vindt, zou ik toch aanraden nog iets langer na te denken.
Babel Magazine 