Tekst /// Teske Wortman Beeld /// Fieke de Groot
Ieder mens is wel eens deel geweest van een grap voor ingewijden of heeft miscommunicatie ervaren. Dit is mogelijk omdat taal voor iedereen net iets anders betekent. Ieder individu en iedere sociale groep heeft een eigen manier van communiceren die door buitenstaanders op een andere manier wordt begrepen. Vaak is dit onhandig maar sommige mensen gebruiken de uiteenlopendheid van taal om specifieke mensen te bereiken en beïnvloeden.
Honden kunnen veel meer horen dan mensen. Als je op een hondenfluitje blaast, komt daar een toon uit die zo hoog is dat mensen het niet kunnen horen. Honden pikken het geluid daarentegen prima op. De term dog whistle slaat op het maken van een toespeling die door een selecte groep mensen op een andere manier wordt begrepen dan door de doorsnee mens. Bijna iedere politicus maakt gebruik van symbolische taal die op veel verschillende manieren kan worden opgevat. Ook in het dagelijks leven komt het veel voor. Op het internet worden er subtiele berichten uitgewisseld met een achterliggende betekenis die aan de meeste internetgebruikers voorbij gaat.
Wat essentieel is voor dog whistling en wat het zo moeilijk maakt om het te stoppen, is plausibele ontkenbaarheid.
Online worden specifieke cijfers en woorden verwerkt in gebruikersnamen en comments met het doel gelijkgezinden aan te spreken. Ieder mens heeft een uniek gebruik van taal wat het best begrepen wordt door mensen die behoren tot dezelfde sociale groepen. Maar dit wijst nog niet per se op dog whistling. Wat essentieel is voor dog whistling en wat het zo moeilijk maakt om het te stoppen, is plausibele ontkenbaarheid.
De alt-right, een afkorting van alternative right, is een extreem-rechtse beweging waarin nationalisme en white supremacy gedeelde opvattingen zijn. De beweging ontstond zo’n tien jaar geleden in de VS maar heeft zich ondertussen verspreid naar de rest van de wereld. Een dog whistle die veel gebruikt wordt in de alt-right community is het nummer 88. De cijfers verwijzen naar letters in het alfabet, in dit geval twee keer de achtste letter. Oftewel HH, wat voor white supremacists staat voor de Hitlergroet. Aangezien nummers naast het verspreiden van nazi-ideologie nog voor een heleboel andere dingen worden gebruikt, heeft de dog whistler de mogelijkheid de nazi-verwijzing op plausibele wijze te ontkennen.
Een andere veel gebruikte dog whistle is het woord ‘ballpoint pen’. Dit verwijst naar een complottheorie die populair is onder Holocaustontkenners, waarin wordt gespeculeerd dat het dagboek van Anne Frank pas jaren na de oorlog is geschreven. Volgens deze complotdenkers is het boek geschreven met een balpen terwijl balpennen destijds nog niet werden verkocht. Hoewel deze theorie al vele malen is ontkracht, blijft het een argument waar extreemrechtse antisemieten graag naar grijpen. Aangezien ballpoint pen geen scheldwoord is en het verder voor de meeste mensen niet aanstootgevend overkomt, is het moeilijk om dit soort dog whistles tegen te gaan. Het gaat immers niet duidelijk tegen de community guidelines van enig socialemediaplatform in.
Mocht je twijfelen over het gebruik van bepaalde woorden of cijfers, dan kan je ze opzoeken op Hate on display. Op deze website wordt een database bijgehouden met daarin de betekenis van haatsymbolen gerelateerd aan white supremacy en de context waarin ze worden gebruikt. Helaas worden dog whistles gebruikt door meer haatgroepen dan alleen de white supremacists. Een regel die altijd opgaat is ‘If you’re not sure about the whistle, look at the dogs’. Kijk naar de mensen die op het bericht afkomen en wat hun reacties zijn.