Tekst /// Teske Wortman Beeld /// Winonah van den Bosch
Op 27 maart is het weer zo ver: Hollywoodsterren zullen bijeenkomen om te zien wie een felbegeerde Oscar mee naar huis mag nemen. Er is veel onderzoek gedaan door filmwetenschappers, maar ook door marketingbedrijven, naar de beste manier om grote filmprijzen in de wacht te slepen. Uit deze onderzoeken zijn een paar duidelijke elementen naar voren gekomen die een goede film moet bevatten. Maar niet alleen goede films zijn het analyseren waard, het is hoog tijd dat ook de slechte films onder de loep worden genomen.
Niet alleen filmwetenschappers en marketingbedrijven onderzochten de beste manier om grote filmprijzen in de wacht te slepen, ook filmstudio’s weten als geen ander wat ze doen. Oscar bait is een term die gebruikt wordt om films te omschrijven die specifiek zijn gemaakt om een Oscar te winnen. Maar liefst 81% van de films wordt gemaakt door grote Hollywoodstudio’s. Er zijn een aantal manieren waarop studio’s deze tactiek inzetten om een Oscarnominatie binnen te slepen. Door middel van een grondige analyse van alle voorgaande winnaars zijn er statistieken ontstaan waaruit af te leiden is hoe een film of persoon de meeste kans maakt om een Oscar te winnen. Zo ontdekte men dus dat een typische Oscar bait-film wordt uitgebracht tijdens het Oscar-seizoen – dat begint aan het einde van de herfst en eindigt op 31 december. De leden van de Academy of Motion Picture Arts and Sciences, die de nominaties en winnaars bepalen, hebben de films dan nog vers in hun geheugen zitten. De grootste kanshebbers op een Oscar zijn dramafilms: 93% van de Best Picture-winnaars waren drama’s. Nog nooit hebben historische films, horrorfilms of science fiction-films de Oscar voor Best Picture gewonnen.
Een nominatie of winst levert niet alleen een Oscar en geweldige reclame op, maar ook veel geld. Daarom besteden studio’s gemiddeld $ 10 miljoen extra aan een marketingcampagne wanneer ze nominaties in de wacht proberen te slepen. Een genomineerde film verdient dit geld terug en bij winst loopt de studio dik binnen. De uitreikingsceremonie, waar überhaupt al veel om te doen is, is eigenlijk niet echt een ceremonie voor de waardering en het bekronen van prestaties in film, het is een marketingspektakel. Een Oscar-beeldje zelf is niet heel veel waard, het kost zo’n $400, maar degene die hem wint krijgt een reputatieboost die letterlijk miljoenen waard is. Uit onderzoek is gebleken dat Oscar-winnaars gemiddeld 60 procent meer gaan verdienen na hun winst.
Niet alleen de leden van de Academy moeten een film waarderen, ook het publiek speelt hierin een belangrijke rol. Mede dankzij de Oscar bait-formule is er geen plaats voor experimentele films en zijn de winnaars over het algemeen geliefd en vergelijkbaar met de winnaars uit voorgaande jaren. Dat blijkt ook uit de statistieken: sinds 1970 heeft 71% van de Best Picture-winnaars een regisseur of acteur gehad die al eerder genomineerd was. Er is daarom steeds meer kritiek op dit systeem – wellicht is dit ook de reden dat de ceremonie steeds minder kijkers trekt.
Het is natuurlijk niet zo dat de duizenden films die niet een Oscar in de wacht hebben gesleept of die niet genomineerd waren slechte films zijn. Ondanks dat goed en slecht erg subjectieve termen zijn, is er toch een aantal films die door de grote meerderheid wordt gezien als slecht. De dag voor de Oscaruitreiking krijgen films en filmmakers die het slechtste hebben gepresteerd binnen hun categorie daarvoor zelfs hun eigen prijzen toegekend: de Golden Raspberry Awards, beter bekend als de Razzies.
De gemiddelde Razzie Worst Picture-film duurt 107,8 minuten. 54% van de Razzie-winnende films valt onder het genre comedy, wat daarmee het meest voorkomende genre is. In tegenstelling tot het populaire drama-genre bij de Oscars, beslaan die bij de Razzies maar 38,6% van de winnende films. Wil jij dus ooit de slechtste film van het jaar maken en toch een prijs winnen? Maak dan een comedy die korter is dan twee uur en werk dan liever niet samen met Oscar-winnaars.