Sex Education (2019): de razend populaire serie waarin de kijkers het leven volgen van de zestienjarige Otis Milburn, een Britse middelbare scholier die anderen – maar tegelijkertijd ook zichzelf – onderwijst over seks. Het pad dat Otis bewandelt gaat gepaard met pijnlijk herkenbaar horten en stoten, maar vanuit de positie van de kijker is dat uiterst vermakelijk. Tijdens het kijken van deze serie betrapte ik mezelf erop dat ik wenste dat deze serie al bestond toen ik zelf zestien was. Datzelfde gevoel had ik ook vaak tijdens het lezen van dr. Emily Nagoski’s boek Come As You Are (2015). De ervaring van het lezen van dit boek als onderdeel van mijn eigen sex education wil ik hier met je delen.
Tekst /// Loïs Blank Beeld /// Fiona Triest
Vorig jaar ging mijn relatie uit. De reden dat het stuk liep, is er een waar je mensen minder vaak over hoort praten. ‘We waren uit elkaar gegroeid’, ‘we waren niet meer gelukkig samen’, ‘de liefde was op’, ‘ik kwam erachter dat de ander vreemd ging’. Dit zijn allerlei mogelijke antwoorden die mensen geven wanneer je vraagt waarom een relatie uitging. Zelfs aan mensen die ze amper kennen. Sinds mijn relatie uitging verbaas ik me daarover omdat het toch iets heel persoonlijks blijft. Een zin die je wellicht een stuk minder vaak hebt gehoord is de volgende: ‘Mijn relatie ging uit vanwege de seks’. Mijn relatie ging inderdaad uit vanwege de seks.
Het kan moeilijk zijn om een plek te vinden waar je je ei kwijt kunt over dit thema. De studentenkringen maken het ook niet makkelijker; velen vertellen graag over hun scharrels, quarrels en veroveringen, maar zelden hoor je: ‘Gisteren echt een leuk avondje uit gehad, niet geneukt’. Omringd met succesverhalen over seks, perfect uitziende mensen op social media en filmscènes waarin seks perfect lijkt, is het moeilijk een plekje te vinden waar die volmaaktheid ontbreekt. Mijn zoektocht naar (h)erkenning kon beginnen en ik verwachtte dat het een speld in een sekshooiberg zou zijn.
Ik las het boek van Emily Nagoski, seksuele voorlichter en onderzoeker. Haar boek opent met een disclaimer, waar ze uiteen zet wat de schade is als gevolg van ‘the fact that we’ve all been lied to, but it’s no one’s fault’. De leugen die Nagoski bespreekt is het verhaal waar we in de westerse wereld mee opgroeien: het idee van vrouwelijke seksualiteit als Men’s sexuality Lite; het idee dat de vrouwelijke seksualiteit een mildere variant is van de seksualiteit van mannen. De schade die deze leugen veroorzaakt, wordt volgens Nagoski duidelijk als vrouwen naar haar therapie of lezingen komen met de overtuiging dat hun seks ‘kapot’ is. Vrouwen blijken vaak te denken dat ze niet functioneren op het gebied van seks en dat ze daardoor seksueel stuk zijn; een idee dat ook terug te zien is in Lize Korpershoeks documentaire met de titel Mijn Seks Is Stuk (2019)— wederom een aanrader. Het is een documentaire waar ik me erg in herkende.
Als er iets is wat Nagoski’s boek laat zien aan de lezer is dat veel dingen, die nu wellicht als niet functionerend of stuk ervaren worden, heel erg normaal zijn. Dat mijn vorige relatie uitging vanwege seks, betekent niet dat ik kapot ben. Of zoals Nagoski het in de inleiding van het boek beschrijft: ‘The information in this book will show you that whatever you’re experiencing in your sexuality is the result of your sexual response mechanism functioning appropriately … in an inappropriate world’. Maar haar boek is zeker niet alleen bedoeld voor mensen die problemen rondom seks ervaren. Ook is het niet enkel voor mensen met een vulva geschreven. Het bevat een bulk aan nieuwe informatie voor iedereen. Ik heb het geluk gehad op te groeien met een zus die nu verloskundige is, waardoor de vraag ‘hoe was jouw dag?’ automatisch een gesprek over vulva’s tot stand bracht. Toch leerde elke pagina van Nagoski’s boek mij iets nieuws. Wist je dat er maar tien procent overlap is tussen waar geslachtsdelen van vrouwen op reageren als ‘sexual relevant’ en waar het brein op reageert als ‘sexually appealing’? Om nog een voorbeeld te geven van nieuwe informatie voor velen: Enige tijd geleden luisterde ik naar de podcast Let’s Talk About waarin een vrouw opmerkte dat ze het een teken van goede seks vindt wanneer een man haar tijdens seks vraagt waar haar clitoris precies zit. Daar voegde ze echter direct aan toe dat het bijzonder is dat er mannen van haar leeftijd (25+) rondlopen die niet weten waar de clitoris zit. ‘Kun je jouw eikel voor me aanwijzen’ is een zin die toch minder voor de hand ligt in de slaapkamer. Desalniettemin denk ik dat het wenselijk zou zijn als seks een open discussie is – zowel binnen als buiten de slaapkamer.
Ik denk dat er voor iedereen met een vulva of iedereen die seks heeft met mensen met een vulva, informatie te vinden is in Nagoski’s boek die bevredigend is om te lezen én zo kan uitpakken. Het boek heeft ook een Nederlandse editie: Kom als jezelf (2018)—mocht je nog een cadeau zoeken voor de zestiende verjaardag van je broer of zus. Want zoals Maeve Wiley zei in eerder genoemde serie: ‘You should read Come As You Are by Emily Nagoski. It’s a great book’.
Babel Magazine 