Tekst /// Rinke van der Veen Beeld /// Alicia Koch
In Amsterdam kan het zomaar voorkomen dat je een uur in de rij staat voor een club om dan bij de ingang te worden geweigerd. Bij verschillende clubs staat er namelijk een doorhost: iemand bij de deur die aan de hand van een kort gesprek bepaalt of je naar binnen mag. Met de verantwoordelijkheid voor het handhaven van het deurbeleid is de doorhost dan ook een belangrijke schakel in het creëren van de juiste sfeer. Maar wat is de juiste sfeer? Bepalen of iemand wel of niet naar binnen mag, roept al snel de vraag op of het verantwoord is om mensen buiten te sluiten. In het verleden is er al meerdere malen kritiek geleverd op het deurbeleid: dit is te streng, of in sommige gevallen zelfs discriminerend. Een doorhost (hen/hun) heeft gewerkt voor exclusieve nachtclubs zoals De School, Garage Noord en feesten zoals Spielraum, legt uit wat het belang van een deurbeleid is en hoe hen deze op een verantwoorde manier uitvoert.
Een discussie over veiligheid tegenover discriminatie
Een deurbeleid is er dan ook niet om simpelweg mensen uit te sluiten, maar is noodzakelijk om een prettige en veilige omgeving te behouden en voornamelijk om een onveilige sfeer te vermijden
Het is ongeveer drie jaar geleden dat de Amsterdamse club De School zijn deuren sloot. De aanleiding was onder andere controverse over structureel racisme binnen de bedrijfscultuur van de club. Deze zou namelijk te Wit zijn. Ook het deurbeleid van de club werd bekritiseerd, omdat dit incidenteel discriminerend zou zijn geweest. De School stond al langere tijd bekend om het strenge deurbeleid, dat bij voorbaat expliciet een plek bood voor de queergemeenschap. In een artikel van 30 juni 2018 in Parool, legt de programmeur van de club dan ook uit: ‘Wij kiezen liever voor iemand die in een kort broekje en een tuigje in de club wil dansen, dan voor een groep dronken mannen’. De kritiek luidde echter dat dit beleid op bepaalde momenten niet divers genoeg zou zijn en dat de mate van exclusiviteit in sommige gevallen zou zijn doorgeschoten. Inmiddels is De School weer open, na grondige aanpassingen in onder andere de bedrijfsvoering en programmering. Alhoewel de club zijn eigen ambitie van een inclusieve safe space weer probeert waar te maken, hanteert De School, net als een aantal andere clubs in Amsterdam, nog steeds een streng deurbeleid. Dit deurbeleid betekent per definitie dat er een aantal mensen niet zal worden toegelaten, maar de selectieprocedure is complexer dan je denkt. Een strenge selectie aan de deur blijft voor veel clubeigenaren en organisatoren hard nodig. Zij zorgt er namelijk voor dat clubs en feestorganisatoren een bepaalde mate van controle hebben over hun publiek. Een deurbeleid is er dan ook niet om simpelweg mensen uit te sluiten, maar is noodzakelijk om een prettige en veilige omgeving te behouden en voornamelijk om een onveilige sfeer te vermijden.
De taak van de doorhost
Om een beter begrip te krijgen van wat er komt kijken bij het uitvoeren van een deurbeleid, sprak ik met een doorhost die al bij vele clubs in Amsterdam voor de deur heeft gestaan. Aangezien er bij het werk als doorhost een bepaalde mate van geheimhouding van belang is, blijft de geïnterviewde doorhost graag anoniem, en verwijs ik in het artikel naar hen als doorhost. Aan de hand van ervaring binnen de clubscene, heeft hen een begrip kunnen vormen van wat er zich binnen de clubomgeving afspeelt, die dan ook wordt toegepast in de uitvoering van het deurbeleid. De werkwijze van de doorhost is hierom persoonlijk en niet kenmerkend voor het deurbeleid van een specifieke club in Amsterdam. Als doorhost is hen verantwoordelijk voor het creëren van de prettige en veilige sfeer in de club: ‘Het draait om het begrijpen wat nodig is in de club en hoe deze omgeving in verband staat met de mensen die binnen worden gelaten’.
Met aftastende vragen en opmerkingen probeert hen achter de intenties van de bezoeker te komen en maakt hen een inschatting van hoe diegene bij de omgeving past.Voornamelijk begrip en respect tegenover de omgeving binnen zijn hierin van belang tijdens deze korte kennismaking. ‘Het is mijn taak om mensen uit de tent te lokken. De manier waarop ze reageren zegt veel over mensen.’ Hiermee refereert hen naar steekproeven die je als doorhost kan voorleggen, waarmee signalen kunnen worden opgepikt die aangeven wanneer iemand een gevaar kan zijn voor de omgeving binnen. Hoe bezoekers met afwijzing omgaan, is voor de doorhost dan ook veelzeggend. ‘Wanneer iemand bij de ingang van de club een afwijzing tot toegang niet accepteert, is er een grote kans dat diegene binnen ook geen afwijzing zal accepteren’.
‘Openstaan voor iedereen is onmogelijk’
Het publiek in de rij kan bij elk evenement anders zijn. Hierop dient de doorhost zich aan te passen, op basis van de programmering en locatie van het feest. Op avonden met meer diversiteit in de programmering, is het vanzelfsprekender dat er ook meer diversiteit onder het publiek is. De doorhost maakt uiteindelijk een selectie die aansluit bij het evenement: ‘Het is afhankelijk van de ruimte die je wilt creëren. Als je bijvoorbeeld een ruimte wilt creëren voor queerfeesten, moet je exclusief zijn. Als je dat niet doet, geeft dat ruimte aan mensen die niet in de ruimte thuishoren en worden de ruimtes tenietgedaan.’ Om te voorkomen dat een feest een bepaalde sfeer verliest, is de doorhost genoodzaakt om mensen de toegang te weigeren. Hierom laat de doorhost weten: ‘Openstaan voor iedereen is onmogelijk, want als je openstaat voor iedereen, is het onmogelijk om de veilige sfeer van een feest te behouden’.
‘Openstaan voor iedereen is onmogelijk, want als je openstaat voor iedereen, is het onmogelijk om de veilige sfeer van een feest te behouden’
De noodzaak van exclusiviteit in het behouden van sfeer is terug te zien bij queerfeesten zoals Spielraum. De organisatoren van het feest ondervonden dat naarmate de bekendheid van hun feesten toenam, de bezoekers niet meer aansloten bij het queerthema, waardoor het lastiger werd om deze sfeer te behouden. Vorig jaar benadrukten de oprichters Sven en Diego in een interview op 18 oktober 2022 met VPRO 3voor12, hoe hun publiek meer homogeen werd, waarmee de identiteit van het feest in gevaar begon te raken. Zo werd hun populariteit hetgeen wat een gevaar vormde voor het behouden van een queersfeer. Hierom besloten ze dan ook dat het essentieel werd om sommige mensen te weigeren. Het is belangrijk om inclusief te zijn tegenover de bezoekers, maar soms moet je exclusief zijn, om inclusief te zijn. Inclusief in deze zin houdt in dat er mensen geweigerd moeten worden om te zorgen dat bepaalde plekken die inclusiviteit blijven behouden.
De club als safe space
Naast het behouden van een bepaalde inclusiviteit, is het belangrijk dat iedereen zich te allen tijde veilig voelt in een club. Voor de doorhost is het bewustzijn van de bezoekers tegenover de omgeving en andere bezoekers van het feest een vereiste. Kennis en begrip van het evenement of de locatie tonen dat iemand onderzoek heeft gedaan naar wat zich in de club afspeelt. De doorhost kan doelgerichte vragen stellen om in te schatten of bezoekers de juiste intenties hebben.
Mensen die geen idee hebben voor wat voor soort feest ze in de rij staan komen vaker voor dan je denkt, vertelt de doorhost mij. Het is belangrijk om te zorgen dat mensen de andere bezoekers niet als amusement gaan zien: ‘Een club moet mensen een vrij, veilig en comfortabel gevoel geven. Je wil daar aanwezig zijn in plaats van je beperkt te voelen door andere mensen die de privacy wegnemen’. Mede om te zorgen dat de privacy van bezoekers gegarandeerd kan worden, handhaven clubs als Garage Noord en de School ook een beleid waarbij het verboden is om foto’s te maken in de club. Om te zorgen dat dit wordt gehandhaafd, plakken medewerkers bij de ingang de camera van telefoons af.
Ook in een artikel op 14 juli 2021 van de Groene Amsterdammer benadrukt queer-onderzoeker en raver Luis-Manuel het belang van privacy. Hij legt uit hoe de clubnacht gelegenheid geeft tot zelftherapie, aangezien mensen zich niet hoeven te conformeren aan de ongeschreven regels van de maatschappij. ‘Het nachtleven draagt de belofte die dagelijkse disciplinering op te heffen: op de dansvloer kun je uit de mal treden van hoe je medemens verwacht dat je je gedraagt.’
Door de bezoekers te zien als entertainment en hen te fotograferen, beperk je andermans privacy en wordt het moeilijker voor mensen om uit deze mal te treden. Het creëren van een veilige omgeving wordt mede hierom ook als steeds belangrijker ervaren in de clubscene. De eerder genoemde oprichters van Spielraum laten weten hiervoor een protocol te hebben ontwikkeld. Om te zorgen voor een veilige omgeving op hun feesten maken ze gebruik van de veiligheidsdriehoek. Deze driehoek bestaat uit de communicatie van huisregels voorafgaand aan het feest, de doorhost die er bij de deur waar nodig mensen tussenuit pikt en het awareness team dat aanwezig is op de feesten, waar de bezoekers onveilige situaties aan kunnen kaarten. Dit team waarborgt zelf ook de algemene veiligheid.
De doorhost laat ons zien hoe deze drie verschillende stappen ook weer verbonden zijn met elkaar. Zo worden de regels vaak nog even nagegaan bij de deur om te controleren of de bezoekers hiermee bekend zijn. Ook observeert de doorhost om de zoveel tijd de sfeer op het feest door rondes te lopen in de club, waarna hen de eigen inschattingen hierop aanpast. Door de combinatie van deze drie elementen kan gedurende het gehele evenement een bepaalde mate van veiligheid worden nagestreefd.
De macht van de doorhost
De doorhost was tijdens de discussie over het racistische deurbeleid niet werkzaam bij De School. Wel gaf hen aan dat het in het belang van De School zelf was om iets met deze kritiek te doen. Denkend aan het verleden, vraag ik de doorhost hoe hen de macht van de doorhost niet misbruikt in hun persoonlijke werkwijze. Ten eerste wordt samen met de club en feestorganisatoren gekeken naar wat voor publiek verwacht en binnen gewenst wordt. Hiermee weet de doorhost ook beter wat er van hen verwacht wordt bij het binnenlaten van mensen. Ten tweede is de doorhost constant aan het reflecteren op het eigen deurbeleid. Dit kan bijvoorbeeld door de observaties die hen binnen doet. Ten derde staan er vaak meerdere doorhosts, die samen beslissingen nemen en elkaar helpen waar nodig. Zo is het nooit één iemand die deze beslissingen neemt.
Een strenge selectie aan de deur blijft voor veel clubeigenaren en organisatoren hard nodig
Een deurbeleid zal hard nodig blijven om een veilige, gemengde en leuke dynamiek op de dansvloer te creëren. De doorhost is hierin essentieel in het maken van een overwogen balans van bezoekers, waarbij een feest soms gebaat is bij de afwijzing van sommige bezoekers. Indien je dit niet doet, zet je de reputatie van het feest en de club in zijn geheel op het spel, en vooral de interesse van de bezoekers.
Babel Magazine 