Jij bemoeit je misschien niet met de politiek, maar de politiek bemoeit zich wel met jou. De politiek hoort er voor iedereen te zijn, maar weinig mensen weten wat er gaande is, merkte Titia Hoogendoorn (30) – actrice, Instagrampersoonlijkheid en nu ook podcastmaker – op. Met haar podcast Polititia brengt ze daar verandering in.
Een bij elkaar geraapt zooitje ministers, een minister-president, een Eerste én een Tweede Kamer, iedereen weet wel ongeveer de rolverdeling binnen de politiek. Mark Rutte is een bekend gezicht en wie zich een beetje in de materie verdiept, kan ook nog wel Rob Jetten of Lilian Marijnissen uit een line-up pikken. De politiek heeft grote invloed op onze dagelijkse gang van zaken, maar toch houden veel mensen zich er weinig mee bezig.
Politiekn00b
‘Politiek is ook gewoon saai,’ vindt Titia. Ze werd bekend door haar rol in de populaire serie SpangaS en is inmiddels een ware mediaduizendpoot. Zo speelt ze vandaag de dag in de webserie Vakkenvullers, is ze bezig met een boek en parodieert ze daarnaast rijke influencers en hun #moneymindset. Door grote problemen die ze opmerkte in de huidige maatschappij, zoals klimaatverandering, toenemend racisme of, op kleinere schaal, het vinden van een woning, zocht Titia naar manieren om meer grip te hebben op de situatie. ‘Ik vroeg me af wat ik eraan kon doen, maar besefte toen dat de meeste dingen voor mij besloten werden door instanties waar ik vrijwel niks vanaf wist.’ Aan de hand van podcasts hoopte ze meer te leren, maar ze verdronk al snel in een wirwar van termen die ze niet kende. ‘Ik voelde me dom. Niks kwam ervan binnen.’
Het moedigde Titia aan om een begrijpelijke podcast te maken over politiek: ‘Politiek is saai omdat we er niks van weten, maar dat is Game of Thrones in eerste instantie ook. Als je alle stambomen kent en weet waar de sensatie schuilt, zit je er opeens helemaal in.’ Samen met Daniël van de Poppe, producer van de podcast Damn, honey, begon ze vorig jaar met Polititia en kwam daarmee zogezegd uit de kast als politiekn00b. Onder de luisteraars klonken geluiden van herkenning. De politiek werd als onbereikbaar ervaren en Polititia als een manier om hier grip op te krijgen.
Uitgebreide stemwijzer
‘Het was in het begin wel spannend. Het is natuurlijk best wel een serieus onderwerp, dus dat moet ook maar aanslaan. Dat zal je minder hebben met een podcast over seks.’ De luchtige inleiding in complexere problematiek lijkt aan te slaan, ook bij een jongere doelgroep. ‘Ik denk dat heel veel grotere maatschappelijke onderwerpen zoals het klimaat of racisme nu veel meer leven. Ik was daar echt nog niet mee bezig toen ik twintig was, maar veel jongeren willen hier best wel meer van weten en voor hen is Polititia een stuk toegankelijker.’
Inmiddels beweegt ze zich moeiteloos door het politieke landschap, maar als leek in de scene vond Titia het in eerste instantie moeilijk om gasten te vinden. ‘Toen ik begon had ik drie gasten en daarmee drie afleveringen in mijn hoofd. Ik hoopte dat ik daarna genoeg mensen zou kennen om door te blijven gaan.’ Dat bleek het geval en inmiddels zoekt ze de gasten bij het onderwerp, in plaats van andersom. ‘Wat Polititia denk ik sterk maakt, is het feit dat mijn gasten geen standaard politieke gasten zijn. Het zijn vaak niet per se de klassieke politieke experts of verslaggevers, maar ze hebben wel veel kennis over de materie en kunnen het onderwerp daardoor net iets anders insteken.’ Met persoonlijkheden als Tim Hofman of Sylvana Simons bespreken Titia en Daniël een scala aan onderwerpen variërend van identiteitspolitiek tot politieke perikelen in de Caraïben. Nu de politiek vanwege de mondiale crisis veel in beeld is, biedt Polititia handvatten door middel van coronaspecials. Wat doet de Europese Unie eigenlijk in deze tijden? En waar komen al die financiële steunfondsen opeens vandaan? Het zijn vragen waar de podcast uitgebreid aandacht aan besteedt.
Acteren kun je leren
Ondanks het feit dat de coronaspecials goed ontvangen worden, hoopt Titia snel weer normale afleveringen te maken. ‘Ik heb het idee dat mensen ook wel klaar zijn met die coronacontent. Na de zomer beginnen we met afleveringen over de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021.’ Richting verkiezingen merkt Titia een groei in de luisteraars. ‘Ik denk dat de podcast ook een soort uitgebreidere stemwijzer is. Het is een makkelijke instap voor mensen die net iets meer willen weten.’
Hoewel veel mensen bij Polititia terechtkomen voor informatie over de Tweede Kamerverkiezingen hoopt Titia altijd dat ze blijven hangen voor de andere onderwerpen. De fixatie ligt in Nederland vaak op de Tweede Kamerverkiezingen, wat de podcastmaker niet helemaal terecht vindt. ‘De mensen in de Tweede Kamer zijn een beetje als de acteurs van een set. Zij zijn degenen die iedereen kent, maar niet als enige belangrijk. Je hebt ook producenten en schrijvers die net zoveel of misschien wel meer invloed hebben. Hetzelfde geldt een beetje voor de Tweede Kamer, wij zien deze politici als doorslaggevend, maar er zijn genoeg andere mensen die ook veel te zeggen hebben.’
De periodieke politieke interesse is terug te zien in de opkomstcijfers voor de verkiezingen. Zo is de opkomst bij de Provinciale Staten- en waterschapsverkiezingen vaak dunnetjes, maar ook stemmen voor een invloedrijk orgaan als het Europese Parlement laten mensen na. Iets wat Titia met de kennis van nu niet meer zou doen. ‘Ik heb zelfs strategisch gestemd voor de Europese Parlementsverkiezingen. Aan de hand van de aanwijzingen van Stem op een Vrouw bekeek ik welke vrouwen er in het Parlement konden komen met voorkeursstemmen en stemde mede daarom op Kim van Sparrentak. Zij is door middel van die voorkeursstemmen verkozen en vlogt nu op Instagram over haar bezigheden in het Parlement. Zo zie je eigenlijk direct het effect van je stem.’
Dat vooral veel jonge mensen niet stemmen, ligt volgens Titia aan het feit dat veel mensen zich niet vertegenwoordigd voelen. ‘De Tweede Kamer hoort natuurlijk alle mensen te representeren. Als dan alleen oudere mensen gaan stemmen, vertegenwoordigt de politiek niet de hele bevolking.’ Wel heeft ze het idee dat de jongere generatie tegenwoordig aanzienlijk meer betrokken is. ‘Toen ik achttien was had ik niet het idee dat ik wist wat ik deed als ik ging stemmen. Jongeren zijn over het algemeen ook veel meer bezig met zichzelf en hun eigen ontwikkeling: dan heb je ook gewoon minder ruimte om te onderzoeken hoe de wereld in elkaar zit. Ik denk wel dat daar een omslag in heeft plaatsgevonden. Jongeren vandaag de dag zijn veel meer op de hoogte en willen gehoord worden.’
Politiek reclamebureau
Hoewel het vooral zaak is dat méér mensen gaan stemmen, zou Titia ook graag zien dat er bewuster gestemd wordt. ‘Ik heb een tijdje iets met reclame gedaan en zie veel overeenkomsten tussen die wereld en de politiek. De Tweede Kamerverkiezingen zijn pas in maart volgend jaar, maar toch zie je dat daar nu al campagne voor wordt gevoerd. Wat ik vooral met de podcast wil bereiken is dat mensen weten waar ze op stemmen en niet om de tuin geleid worden door een reclamepraatje. Ik denk dat niet iedereen doorheeft dat het soms een reclamepraatje is en dat stoort me. Ik ben eigenlijk een klein ideologisch kind dat wil dat alles eerlijk is.’
In aflevering vijf van de coronaspecials besprak Titia hoe je de campagnevoering al kon zien voltrekken in de huidige crisispolitiek. ‘Politieke leiders die op een moment van crisis aan de macht zijn, winnen vaak aan populariteit in de peilingen. Dat zie je nu bij Mark Rutte.’ Rutte wordt de laatste tijd alom geprezen voor zijn kalme en daadkrachtige aanpak met betrekking tot de coronaontwikkelingen. ‘Hij geeft mensen op dit moment een veilig gevoel en prijst de zorg de hemel in. Tegelijkertijd zie je ook dat men daar een kanttekening bij plaatst: wat heeft Mark Rutte de afgelopen jaren voor de zorg gedaan?’
#moneymindset
Campagne voeren is een essentieel onderdeel van de politiek, maar niet iets waar elke stemmer zich even bewust van is. Dat hoopt Titia wel te bewerkstelligen. ‘Ik ben ook bezig met een boek over hoe je nou moet stemmen en op basis waarvan je die keuze maakt. Maak het onderscheid: wat is campagne en wat gaat de partij echt doen?’ Ze grinnikt erbij. ‘Eigenlijk ben ik van politiekn00b naar politiek influencer gegaan. Hoe bedoel je carrièreswitch.’
Toch is influencen niet haar voornaamste uitgangspunt. Haar podcast is immers niet bedoeld om luisteraars te vertellen waar ze op moeten stemmen. ‘Ik nodig vrijwel geen politici uit, omdat ik niet wil dat Polititia propaganda wordt voor een politieke partij. Het is bedoeld om bepaalde onderwerpen te verduidelijken.’ De podcast is er dan ook niet om politieke debatten te faciliteren en Titia streeft er niet naar om sensatie-afleveringen te maken. Helemaal objectief is ze echter ook niet, geeft ze toe. ‘De uitleg is misschien objectief, maar de gasten die ik uitnodig of de onderwerpen die ik behandel reflecteren wel mijn visies. Dat blijf je altijd houden. Ik ben geen maatschappijleerboek.’Titia bekijkt de politiek voorlopig liever nog van buitenaf en ziet zichzelf in de toekomst geen saaie debatten bijwonen. ‘In feite doe ik iets in de politiek door er podcasts over te maken, maar ik zou zelf niet zo snel in de Tweede Kamer gaan zitten. Alhoewel, als je opstapt uit de Tweede Kamer kan je tienduizenden euro’s wachtgeld meekrijgen. Dat noem ik nog eens #moneymindset.’
Tekst: Maryse Boonstra // Beeld: Amanda Vlieger
Babel Magazine 