De brutale Instagramfoto waarop Famke Louise voor stapels dode zeehondjes poseerde en haar volgers vroeg welk bontje het best bij haar zou passen, had de nodige Famke-haat tot gevolg. Het bleek een aandachtstrekker voor haar nieuwe documentaire Bont Girl die in januari op Videoland verscheen. Aan slimme PR geen gebrek, aan inhoud jammer genoeg wel.
Tekst: Freek Haye // Beeld: Katja Schraag
Samen met dierenactivisten Thomas en Jenny reist ze in de documentaire naar de binnenlanden van China om naar eigen zeggen ‘de bontindustrie een soort van te ontmaskeren’. Dat ‘soort van’ is een rake nuancering van de popartiest. Het zijn vooral de twee dierenactivisten die het werk doen. Famke, die van plek naar plek wordt gesleept, doet niet veel meer dan huilen, vloggen en de documentaire van vaag en leeg commentaar voorzien.
Na zeven minuten blijkt dat het idee van de documentaire over de gruwelen binnen de Chinese bontindustrie met name afkomstig is van Bont voor Dieren, die er overigens geen geheim van maakt een beroep te willen doen op Famkes grote bereik bij millennials. ‘Mij kennen ze niet. Jou kennen ze wel, dus dat is beter’, aldus dierenactivist Thomas tegen Famke.
Enigszins opmerkelijk is dat de éénentwintigjarige popartiest uitgerekend door Bont voor Dieren in 2018 werd benoemd tot ‘Domste Bontje’, vanwege het verheerlijken van bont in haar nummer ‘Vroom’ (2017). Bont Girl lijkt daardoor nogal in de buurt te komen van een soort win-windocu: de dierenactivisten worden na tien jaar hard werken eindelijk gehoord door bontkopende millennials en Famke poetst haar bontimago op een slimme manier schoon.
Of het nu uit een integere of een egoïstische motivatie is voortgekomen: Famke is bekeerd tot het bontactivisme en duikt in de bontindustrie. Na de eerste twintig minuten −grotendeels gevuld met irrelevante beelden, zoals het tonen van de goodiebag die het gezelschap in de trein ontvangt of de omkleedsessie van Famke midden op een station− komt de documentaire eindelijk ter zake. Famke en Thomas lopen door een chic winkelcentrum vol bont, waar Thomas aan Famke het productieproces van een bontsjaal kort en bondig uitlegt. Thomas vraagt of Famke het bontje even wil vasthouden, maar ze weigert en deinst geschrokken terug.
In de daaropvolgende scène zien we Famke schichtig een immense dierenopvang binnenlopen, waar tienduizenden geredde dieren door boeddhistische monniken worden verzorgd. Zonder ook maar één vraag te stellen, vertrekt Famke na het zien van een gewond dier om vervolgens buiten het opvangcentrum al huilend aan haar spijtbetuiging te beginnen. ‘Het is wel gewoon echt een domme keuze geweest van mij om dat bont te dragen zeg maar.’ Helemaal waar lieve Famke, maar op dit moment is het wel gewoon echt een domme keuze om over jezelf te jammeren in plaats van belangstelling te tonen in het werk van deze hardwerkende monniken. Een gemiste kans.
De documentaire gaat nog zo’n twintig minuten verder. Ik houd dit vol. Misschien is de diepgang voor het laatst bewaard. Het drietal gaat de bontmarkt op waar ze net doen alsof Famke voor haar kledinglijn wat bontjes wil inslaan, om zo de boel met verborgen camera’s goed op beeld te kunnen vastleggen. Famke lijkt een goede dag te hebben en houdt haar emoties onder controle. Ze stelt zelfs een paar vragen en becommentarieert de beelden − waarin we honderden bontvachten van nertsen, vossen en konijnen op grote hopen opgestapeld zien − van best inhoudelijk commentaar. De climax belooft dus veel goeds.
De bontfokkerij in Changli, waar de arme beestjes in minihokjes worden opgesloten om vervolgens (soms nog levend) te worden gevild, zou dé plek van de climax worden. Thomas had na de huilbui in het opvangcentrum weinig vertrouwen in Famke. ‘Waarschijnlijk gaat ze huilen en dan zou ze kunnen instorten. Iemand die in huilen uitbarst, kunnen we niet gebruiken.’
Na het zien van eerder genomen beeldmateriaal van een bontfokkerij, besluit Famke inderdaad niet mee te gaan naar de bontfokkerij de volgende ochtend. ‘Ik ben er heel erg van geschrokken. Ik ben sowieso best wel een persoon die op bepaalde dingen best wel hysterisch kan reageren.’ Ondanks dat de schokkende beelden alsnog aan het einde van de documentaire te zien zijn, blijft deze opmerking van Famke door m’n hoofd dansen. Want meid, waarom ben je dan überhaupt meegegaan? Had lekker vanaf de bank in Almere een statement met een instagramfotootje de wereld in geslingerd over je nieuwe bontaversie en klaar is kees. Ook al daalt de westerse bontconsumptie jaarlijks en wordt bont door grote modemerken al lang niet meer ingekocht, de urgentie van een inhoudelijke documentaire over de Chinese bontindustrie onderschrijf ik compleet. Dierenactivisten Thomas en Jenny verdienen ook meer dan lof voor hun werk. Echter, voor een documentaire, wat per definitie vraagt om enige inhoud en diepgang, had Bont voor Dieren misschien beter voor een ietwat intelligentere, journalistiekere en vooral stabielere BN’er gekozen. Hopelijk blijft Famke het voorlopig lekker bij zingen houden.
Babel Magazine 