Tekst door Just Pallandt
In het studentenhuis van mijn vriend keken we naar de uitreiking van de Libris Literatuur Prijs. Nieuwsuur zond de uitreiking uit. Eerst werd er nog een NSC-minister geïnterviewd over uitzendkrachten, dus schakelden we naar SBS9 waar het tweede deel van The Hunger Games werd uitgezonden. Katniss Everdeen met haar pijl en boog en de ingetogen, de o zo goede Peeta Mellark, ik geloofde het wel. Over de alcoholistische Haymitch, voortreffelijk vertolkt door Woody Harrelson, werd gezegd dat we eens met hem naar de kroeg zouden moeten. Op een andere zender blies Tom Cruise alias Ethan Hunt haast per ongeluk het Kremlin op. We schakelden terug naar NPO2.
Een olijke Jeroen Wollaars presenteerde de uitreiking vanuit cultuurhuis Felix Meritis. Een paar jaar hebben we in dezelfde straat in Amsterdam gewoond, voordat hij Nieuwsuur presenteerde. Hij vertelde mij eens dat zijn hond Drieluik heette. Waarom hij zijn hond zo doopte, heeft hij uitvoerig uit de doeken gedaan, maar ben ik inmiddels vergeten.
Vanuit een Hilversumse studio introduceerde presentator Eelco Bosch van Rosenthal de in het zwart geklede Wollaars als zeer ontspannen, waarop hij antwoordde dat hij zo ontspannen was dat hij zich afvroeg waarom een nieuws- en actualiteitenprogramma als Nieuwsuur aandacht geeft aan de Libris Literatuur Prijs. Waarop hij zijn eigen vraag beantwoordde: “Het antwoord is heel simpel, omdat om de wereld te kunnen begrijpen, je soms meer nodig hebt dan nieuws en achtergrondinformatie alleen. Soms heb je ook verbeelding nodig, en als dat te grote woorden zijn voor een maandagavond, dan begrijp ik het ook, dan heeft u misschien een nieuw vakantieboek nodig.”
Het is natuurlijk een beetje mierenneukerig om mijn vroegere buurman te bekritiseren op deze paar zinnen die hij uitsprak in een zeer ontspannen staat, maar om de wereld te kunnen begrijpen – voor zover dat ooit kan – heb je altijd meer nodig dan alleen nieuws en achtergrondinformatie. Niet soms. Goed, het gaat maar om een woordje. Daarnaast: het nieuws zit continu vol grote woorden, wreedheden, ontmenselijking en meer van zulks, waarbij er zelden een disclaimer wordt gegeven over of het misschien te grote woorden of beelden zijn voor op een willekeurige, doordeweekse avond. Nee, begin over verbeelding op televisie en een bijzin later heb je jezelf al ingekapseld door te stellen dat die verbeelding misschien wat te veel van het goede is. Ik snap het wel. Verbeelding en boeken hebben zo’n beperkte rol in Nederlandse televisieprogramma’s en samenleving dat het voor de kijker best verwarrend kan zijn: waarom hebben ze het over boeken? Wat moet ik hiermee?
Uiteindelijk won Oroppa van Safae el Khannoussi de prijs en de daaraan verbonden 50.000 euro. Ze won eerder al De Boon, de evenknie van de Libris in België, waar El Khannoussi eveneens een halve ton won. In een interview met Wollaars grapte ze dat ze met pensioen kon en vertelde ze kort wat over haar boek. In beeld verscheen klappend publiek, met daarin de genomineerde schrijvers, uitgevers, boekenbobo’s, partners van, en Kim Putters (als hij ja had gezegd op het premierschap, wist nu niemand wie Dick Schoof is). Voor de neus van Connie Palmen stond een flesje kombucha. Een camera van boven zoomde langzaam uit. Vier lange tafels met een wit tafelkleed en glazen met bodempjes rode wijn. Het volgende shot: presentator Bosch van Rosenthal met naast hem Donald Trump, wiens gezichtskleur doet vermoeden dat hij bij het aanstaande WK juicht voor het Nederlands elftal, en Vladimir Poetin, even bleekjes als Siberische sneeuw. Er werd gauw weer gezapt naar het Capitool. Katniss en Peeta op zoek naar bondgenoten.
